Mark Leonard is directeur van de European Council on Foreign Relations
Terwijl Frits Bolkesteijn vandaag bepleit om Trump voorlopig het voordeel van de twijfel te geven, gaat deze Mark Leonard vol op het orgel. Voor hem is in ieder geval duidelijk dat de EU zelf een andere positie moet gaan innemen, bijv. binnen de Navo en WTO.
Lees verder op de website van De Volkskrant »
Ton Nijhuis: Duitse zwakte is serieus Europees probleem
Ton Nijhuis is hoogleraar aan de UvA Universiteit van Amsterdam en directeur van het Duitsland Instituut van de UvA
Nijhuis is door zijn achtergrond heel goed op de hoogte van de politieke gang van zaken in Duitsland. Hij wijst er terecht op dat Merkel’s afnemende bewegingsruimte in Duitsland zich vertaalt in een machtsvacuüm met als gevolg toenemende externe druk op Duitsland en de EU. Als voorbeelden de verslechterde relaties met Turkije/Erdogan en Rusland/Poetin.
Lees verder op de website van De Volkskrant »
Frits Bolkestein: Europees waardenstelsel bestaat niet
Frits Bolkestein is oud-eurocommissaris en oud-VVD-leider
Samengevat: er is geen Europees waardenstelsel en daarom kan ieder EU-land besluiten tot ‘eigenrichting’ als het om normen en waarden gaat. Dit artikel met als aanleiding Polen, waar de regering wil hervormen naar waarden die leiden tot meer aandacht voor vaderlandsliefde, familie en christendom.
Bolkestein is nooit een fan geweest van de EU, zelfs niet toen hij eurocommissaris was. De EU gaat bij hem vooral over gezamenlijke belangen; de EU-historie geeft echter duidelijk aan dat we ook een waardengemeenschap willen zijn.
We hebben ook recent kunnen waarnemen dat we snakken naar meer gedeelde waarden. Democratie, rechtsstaat en mensenrechten staan nog steeds als een huis, maar bijv. ook de omgang met vluchtelingen en de Turkije-kwestie na de coup die in ons land en Duitsland tot grote problemen leidt, tonen aan dat we wel degelijk een EU-samenleving aan het ontwikkelen zijn met daarbij behorende normen en waarden.
Ook het feit dat de Poolse regering zich daaraan probeert te onttrekken, toont aan dat EU-normen en waarden bestaan en ontstaan en dat ze steeds concreter worden in ons dagelijks leven.
Lees verder op de website van De Volkskrant »
Dave van Ooijen: De crisis in de EU is goede reden voor beleid tegen tweedeling
Dave van Ooijen is socioloog, politicoloog en voorzitter van PvdA-fractie in de gemeenteraad van Castricum
Zijn pleidooi: Grijp de EU-crisis aan voor het uitwerken van duurzame oplossingen, in plaats van in de problemen te blijven hangen en stuurloos verder te gaan.
Volgens mij gaat deze (te gemakkelijke) analyse voorbij aan de essentie van de problematiek zoals die zich nu ontvouwt: one size fits all kan niet meer, maar is een pluriforme EU die noodzakelijk blijkt te zijn, wel haalbaar, ook zonder politieke Unie?
We kunnen het blijven proberen met steeds minder draagvlak tot gevolg; ik denk dat we nu op basis van goede argumenten moeten doorzetten naar een #sterkereuropa; misschien nog geen politieke unie maar wel een EU met meer doorzettingsmacht.
Lees verder op de website van Sociale Vraagstukken »
Derk Jan Eppink: Naïef Europa geeft Erdogan en IS vrij baan
Derk Jan Derk Jan Eppink is senior fellow Europa bij het London Center for Policy Research in New York
Eppink is al jaren tegen de EU zoals die zich ontwikkelt en hij heeft het tij mee. Er ontstaan vrijwel iedere dag aanleidingen om te twijfelen aan de duurzaamheid van het EU-project.
Turkije als onderhandelingspartner van de EU verandert in snel tempo naar een islamitisch land. Maar dat betekent nog niet dat het een onbetrouwbare partner / buurland zal worden. Het zal anders worden, maar ook nu al zijn een aantal islamitische landen goede partners van EU-landen en wij voor hen.
Eppink voorspelt ook een cultuurstrijd in de EU met een verzuilde islamitische bevolkingsgroep tot gevolg. Volgens mij is de parlementaire democratie sterk genoeg om deze ontwikkeling te incorporeren zonder dat bevolkingsgroepen zich moeten terugtrekken uit de samenleving die ze mee helpen vormgeven. Vrijheid van godsdienst is daarvoor juist een kernwaarde en staat niet op gespannen voet met een inclusieve en pluriforme samenleving.
Lees verder op de website van De Volkskrant »
Frits Bolkestein: Nu moeten wij de Duitsers steunen tegen de Fransen
Frits Bolkestein is oud-eurocommissaris en oud-VVD-leider
Bolkestein is als zéér kundig politicus en VVD-leider nooit enthousiast geweest over de EU zoals die zich destijds ontwikkelde. Ook toen hij EU-commissaris werd, heeft hij altijd met gepaste tegenzin meegewerkt aan de uitbouw van de EU. Hij was een echte meeremmer.
En dan nu een visie van hem op de Brexit. Ouwe retoriek: het vuur aanwakkeren tussen Duitsers en Fransen. Dat ziet er wel erg achterhaald uit. Duitsers willen tegenwoordig mét Fransen en andersom, en zeker nu het VK eruit stapt.
Juist de politiek leiders van het VK hebben zich gelukzoekers getoond, zonder plan B. Er zijn historisch gezien veel van dit soort opportunisten met steeds een sprong voorwaarts om aan de verwachte ellende te ontkomen; het probleem is echter dat ze met die benadering die ellende versterken: verwachte winst gaat naar de leiders, verliezen wentelen ze af op de gemeenschap. Zie de ontreddering die zich nu in het VK ontvouwt. Als het al lukt duurt het minstens jaren voordat daar de ontstane rotzooi is opgeruimd.
En dan voorziet Bolkestein nu ook de noodzaak van de hervorming van de EU. Die oproep op zich is prima, maar dan Duitsland mét Frankrijk en juist níet tegen elkaar. In de EU moeten we elkaar juist verlossen van dat soort opportunisme en dus ook van de visie van Bolkestein. We moeten juist beter samenwerken.
Lees verder op de website van De Volkskrant »
Arnout Brouwers: De achilleshiel van een historisch waagstuk
Arnout Brouwers is historicus en chef opinie bij de Volkskrant
Brouwers verwoordt de al vaker geuite kritiek dat de Europese Unie democratisch zal zijn of niet zal zijn. Dit artikel is een goede sfeerschets na de dreun van de Brexit. Ook het begin van nadenken over de oplossing(en).
Hoe is het mogelijk dat grote groepen Europeanen op partijen stemmen die analytisch gezien juist níet opkomen voor het belang van hun kiezers? Volgens mij is dat de kernvraag, die democratisch opgelost moet worden. Er zijn enkele oorzaken denkbaar:
- domheid
- demagogie
- afwijzing, gevolgd door wraak
In alle gevallen gaat het om het afbrokkelen van draagvlak voor het grotere idee of ideaal. Twintig jaar geleden bestond het draagvlak uit >90% van alle Europeanen; we komen nu in veel EU-landen al in de buurt van 60%. In het VK zelfs tot <50%.
Kiezers die niet voldoende willen of kunnen nadenken, (en velen anderen!), vertrouwen op charismatische leiders met een goed verhaal. Als blijkt dat zij dat ook niet (snel genoeg) kunnen waarmaken, dan volgt een correctie via de stembus. Als democraat vind ik dat prima; zo is democratie bedoeld.
Waar is het dan fout gegaan? Een Europese identiteit opbouwen van bovenaf gaat niet. Zeker niet in de huidige tijd van open samenlevingen en nieuwe media. Draagvlakvergroting voor zoiets complex als samenwerken binnen de EU kan dus alleen bottomup tot stand komen: Een EU dichtbij mensen, in hun dagelijkse leven.
We doen dit in regio Eindhoven al op kleine schaal en daar bereiken we eerste resultaten, maar het gaat langzaam. Dit proces van draagvlakvergroting is meer voor marathonlopers dan voor politici die steeds met de volgende verkiezingen bezig zijn.
De Brexit betekent dus ook het einde van de centralistische, bureaucratische, maakbare EU, want die is niet voor alle Europeanen. Het Europa van de Regio’s staat al in de stijgers en vergt nog wat meer uitwerking en politieke wil om tot #sterkeregio’s te komen. Vrij naar Kennedy: Het gaat er niet meer om wat de EU voor een regio kan doen, maar wat een regio voor de EU kan doen.
Niet doen wat mogelijk is, maar wat nodig is. Dat vergt ook een EU als sociale innovatie.
Lees hier verder op de website van De Volkskrant »
Adriaan Schout: Maak de EU nu eens werkbaar
Adriaan Schout is Europacoördinator en senior research fellow bij instituut Clingendael te Den Haag
Schout pleit voor een EU die meer en verder integreert via koplopers, dus lidstaten die dat nu al willen en kunnen.
Dit zou de ontwikkeling versterken van een EU van meerdere snelheden, waarvan overigens op een groot aantal onderdelen nu al sprake is. Hij pleit dus voor pragmatisme op de thema’s die nu haalbaar kunnen zijn.
De thema’s die hij daarvoor aanhaalt, zijn vrij technisch en moeilijk te overzien waar het om die gewenste haalbaarheid gaat. Bijvoorbeeld: een minder politieke en kleinere Europese Commissie; terwijl Juncker juist is gekozen om meer doorzettingsmacht te verwerven.
Lees verder op de website van De Volkskrant »
Kenneth Manusama en Patrick van Schie: Soevereiniteit kan wel degelijk bewaakt worden
Kenneth Manusama is docent aan de Vrije Universiteit Amsterdam en voorzitter van de liberale denktank Teldersstichting, die onlangs het rapport Soevereiniteit heeft gepubliceerd
Mede-auteur Patrick van Schie is directeur van de Teldersstichting
Vraag een timmerman hoe hij de wereld gaat veranderen en hij antwoordt: ‘Met een hamer’.
Iets vergelijkbaars geldt voor het betoog van deze rechtsgeleerden. Zij leggen nog eens goed uit dat er een ‘belangrijk’ verschil is tussen het delen van soevereiniteit en van bevoegdheden. Het eerste kan niet, het tweede wel.
Maar voor samenwerken binnen ‘de idee Europa’ is dat niet erg relevant en moet dit aspect vooral niet leidend zijn in het discours. Als je wilt samenwerken is wilsovereenstemming de start en de rest uitwerking. Helaas hebben systeemdenkers vaak de overhand in bureaucratieën.
Lees verder op de website van De Volkskrant »
Daniel Cohn-Bendit: Europeanen kunnen zichzelf best eens verrassen
Daniel Cohn-Bendit is een voormalig Frans en later Duits politicus met een grote voorliefde voor de EU
Sinds 2014 op afstand van de EU-politiek, becommentarieert hij ook recente ontwikkelingen met grote betrokkenheid en kennis van zaken.
In dit artikel geeft hij bijv. aan dat Franse politici nog moeten leren om compromissen te sluiten, vraagt hij van EU-landen meer solidariteit om de vluchtelingenkwestie op te lossen en weet hij zeker dat de EU uiteindelijk alle hindernissen overwint en verenigd uit de strijd komt.
Lees verder op de website van SpeakersAcademy »